Davalı şirketin işçilerinin aslında asıl işveren Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin işçileri olması
Davalılar arasındaki ilişki asıl işveren ve alt işveren ilişkisi olup, 6552 sayılı yasa değişikliği ve buna bağlı yönetmelik alt işverenlerin sorumluluğunu ortadan kaldıracak nitelikte olmayıp, davacının hüküm altına alınan kıdem tazminatından asıl işveren ve alt işverenler 4857 sayılı yasanın 2/6 maddesi uyarınca müştereken ve müteselsilen sorumludurlar. Mahkemece bu hususlar gözetilmeden kıdem tazminatından sadece davalı asıl işverenin sorumlu tutulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
T.C YARGITAY
9.Hukuk Dairesi
Esas: 2017/ 14014
Karar: 2020 / 388
Karar Tarihi: 15.01.2020
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan T.C. … ile … Grup Tem. İnş. Turz. Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalılardan T.C.Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığının asıl işveren diğer davalı … Grup Tem. İnş. Tur. Oto. San. Tic. Ltd. Şti. ile ihaleye ortak giren … Yapı Peyzaj ve Tic. Ltd. Şti. ‘ne bağlı olarak 02/01/2008- 31/12/2014 tarihleri arasında park ve bahçelerin bakım ve temizliğinde inşaat fayans ustası olarak çalıştığını davacının brüt 1.539,31-TL ücret aldığını, ücretine ek olarak 320 TL yol ve yemek yardımı aldığını, davacının iş sözleşmesi belirsiz süreli iş sözleşmesi olduğunu, ihale süresi 31/12/2014 tarihinde sona eren davalı …. Grup- … ortaklığı davacı işçiyi 2014 yılı Aralık ayına ait ücretini ödemeden haksız ve usulsüz olarak işten çıkarttığını, kanunun yapmış olduğu tanımlamaya göre T.C.Antalya Büyükşehir Belediyesi üst işveren, davalı taşeron şirketlerin alt işveren vasfında olduğunu, 2015 yılı Ocak ayında doğrudan teminle çalışan ve aynı zamanda yapılan 3 ay süreli ihaleyi kazanan … Şirketi de belediyenin kendisine çalıştırılmaya devam edecek işçilere ilişkin olarak vermiş olduğu liste uyarınca davacı işçiyi çalıştırmadığını iddia ederek, açıklanan nedenlerle ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; 2.000,00-TL kıdem tazminatı, 1.000,00-TL İhbar Tazminatı, olmak üzere toplamda 3.000,00-TL alacağın için iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faizi ile yargılama giderleri ve vekâlet ücreti de dahil olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti: Davalı T.C.Antalya Büyükşehir Belediyesi vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının, idareye başvurmadan dava yoluna gitmesinin dava şartı yokluğu sebebiyle davanın reddine karar verilmesini, zaman aşımı taleplerinin olduğunu, davasını davalı İdare aleyhine değil, yalnızca yükleniciler aleyhine ikame etmesi hakkaniyete uygun olacağını, davacının, diğer davalı … Pey. Ve Tic. Ltd. Şti.& … Grup İnş. Tur. Oto, San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’ nda çalıştığını, 4857 sayılı yasa kapsamında ihale edilen işe ilişkin olarak yüklenicilerin müvekkil idare ile hizmet ilişkisi bulunduğu süreler içerisinde davacı, yüklenicilerin emir ve talimatı altında işçi olarak çalıştığını, davalı İdarenin davacının işvereni olmadığını, davacı ile davalı idare arasında 4857 sayılı İş Yasası’nın 8. maddesindeki hükümler çerçevesinde, hiçbir şekilde iş akdi kurulmadığını, belediyenin davacının işvereni konumunda olmadığını, davacının kayıtlarının belediye tarafından tutulmadığını, davacının hangi ihale dönemlerinde hangi firmalar aracılığıyla belediyeye hizmet vermiş ise, taleplerini o şirketlere yöneltmesi gerekmekte olduğunu, söz konusu şirketlere davanın ihbar edilmesini, yüklenici ile işçi arasındaki ilişkinin dışında olan belediyenin feshin sebebi geçerliliği, haklılığı, haksızlığı hususlarında bilgi sahibi olmadığı gibi bu konularda tasarruf hakkı da bulunmadığını savunarak açılan davanın idare açısından haksız ve yersiz olduğunu reddine karar verilmesini istemiştir. Davalı şirketler vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının işten çıkartılması gibi bir durum söz konusu olmadığını, davalı firmanın aldığı ihale, ihale süresi sonunda sona ermiş olup, buna bağlı olarak davacının iş akdi de kendiliğinden sona erdiğini, davacının ihaleyi alan firmaya ya da diğer davalı belediyeye başvurmadığını, davacının beyanları yanıltma amaçlı olduğunu, işe iade davasında samimi olmadığını, ayrıca davacıyı işe almayan -bir nev’i işten çıkartan ihaleyi yeni alan firma ve asıl işveren belediye olduğunu, çünkü müvekkil şirket yeni ihaleyi kazanamadığını kazanmış olsaydı, davacıyı çalıştırabileceğinin açık olduğunu, davalı şirketin işçileri aslında asıl işverenin (Antalya Büyükşehir Belediyesi) işçileri olduğunu, bu sebeple müvekkil şirketin davacıyı çalıştırabilecek durumu bulunmadığını, yeni ihale firmasının davacıyı çalıştırması gerektiğini, yönetim yetkisinin tamamen diğer davalı … de olduğunu davacının gerçekte diğer davalı belediyenin işçisi olduğunu, belediye ile temizlik hizmetini alan müvekkil şirket arasındaki ihale sözleşmeleri, teknik şartnameler incelendiğinde, işçilerin işe alınmalarında ve işlerine son verilmesinde tek yetkilinin belediye idaresi olduğu, müvekkil şirketin işçi alım ve çıkarılmasında kesinlikle tasarruf sahibi olmayacağı anlaşılacağının, davalı şirketin kıdem tazminatı alacağında bir sorumluluğunun olmadığını savunarak, davacının belediye bünyesinde çalıştığı diğer şirketlere de davanın ihbar edilmesi taleplerinin olduğunu, bu nedenle yargılama giderlerinin karşı tarafa yükletilmesine ve davacının çalıştığı diğer şirketler tespit edilerek davanın ihbarına karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz: Kararı davalı … vekili ve davalı … Tem. İnş. Turz. Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe : 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı şirketin tüm, davalı … başkanlığının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı dava dilekçesinde talep ettiği alacakların davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, ıslah dilekçesinde ve duruşmada da aynı şekilde talepte bulunmuş, davalı …. şirketi vekili kıdem tazminatından sorumlu olmayacaklarını savunmuş, mahkemece kıdem tazminatından T.C…. sorumlu tutularak hüküm kurulmuş ise de, mahkemece asıl işverenin kıdem tazminatından alt işverenlere rücu hakkını engelleyecek şekilde tek başına sorumlu tutulması hatalıdır.
Davalılar arasındaki ilişki asıl işveren ve alt işveren ilişkisi olup, 6552 sayılı yasa değişikliği ve buna bağlı yönetmelik alt işverenlerin sorumluluğunu ortadan kaldıracak nitelikte olmayıp, davacının hüküm altına alınan kıdem tazminatından asıl işveren ve alt işverenler 4857 sayılı yasanın 2/6 maddesi uyarınca müştereken ve müteselsilen sorumludurlar. Mahkemece bu hususlar gözetilmeden kıdem tazminatından sadece davalı asıl işverenin sorumlu tutulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 15.01.2020 tarihinde oybirliği ile karar verilmiştir.