Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde (AİHM) görülen davaların nasıl sonuçlanacağını önceden tahmin edebilen bir yapay zeka sisteminin geliştirildiği bildirildi.
Geliştirilen sistemin Londra Kolej Üniversitesi (UCL), Sheffield ve Pennsylvania üniversitelerinde çalışan akademisyenler tarafından tasarlandığı, yapılan denemeler sonucunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde görülen davalarda yüzde 79 oranında doğru tahmin etme oranının yakalanıldığı açıklandı.
Yapay zeka olarak adlandırılan teknoloji; gazetecilik, hukuk ve muhasebe alanlarında artan bir kullanım oranıyla yaygınlaşmaya başladı. Ancak henüz mevcut teknolojiyle yapay zekanın, adli davalardaki ince nüansları algılayamadığı belirtiliyor. Buna göre avukatlık, hakimlik ve savcılık gibi mesleklerin yakın zamanda yapay zeka veya robot teknolojisinin tehdidi altında olmadığı belirtiliyor.
Araştırmanın başındaki UCL’den Dr. Nikolaos Aletras, “Her ne kadar heyecan verici olsa da yakın zamanda yapay zekanın hakim ve avukatların yerini alacağını düşünmüyoruz. Çalışmamızın, davaların belirli bir karara bağlanmasında hızlı ve etkili modelleme yapılmasına yardımcı olacağını düşünüyoruz.” dedi.
Aletras, geliştirilen sistemin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) ihlali üzerine açılan davalarda, hakkın adalete uygun dağıtılabilmesi anlamında önemli katkılar sağlayabileceğini belirtti.
Sistemin test edilmesi aşamasında AİHS’in işkence yasağıyla ilgili 3’üncü, adil yargılamayla ilgili 6’ncı ve özel hayata saygıyla ilgili 8’inci maddelerinin ihlal edildiği gerekçesiyle açılan ve gerçekten var olan 584 davaya ilişkin İngilizce veriler sisteme girildi.
Temel haklarla ilgili olmaları ve yeterli miktarda veriye ulaşılabilmesi nedeniyle seçilen söz konusu davalarla ilgili algoritmalar oluşturan yapay zeka sistemi, metinlerdeki modellere göre her bir dava dosyası için, “ihlal” veya “ihlal değil” kararını verdi.
Deneme aşamasında olan sistemin daha fazla sayıda sonuçlanmış dava üzerinde deneneceği bilgisi verildi.
Aletras ayrıca sistemin tanık ve avukatların ifadelerinden sonuçlar çıkaracak noktaya kadar geliştirilmesinin önünde engel olmadığını ifade etti.
